اشعار حافظ فارسی و انگلیسی

ساقی نامه

Saghi Nameh

بیا ساقی آن می کـه حال آورد کرامـت فزاید کـمال آورد بـه مـن ده که بس بی‌دل افتاده‌ام وز این هر دو بی‌حاصـل افـتاده‌ام بیا ساقی آن می که عکسش ز جام بـه کیخـسرو و جم فرسـتد پیام بده تا بـگویم بـه آواز نی کـه جمشید کی بود و کاووس کی بیا ساقی آن کیمیای فـتوح کـه با گنـج قارون دهد عـمر نوح بده تا بـه رویت گـشایند باز در کامرانی و عـمر دراز بده ساقی آن می کز او جام جـم زند لاف بینایی اندر عدم بـه مـن ده که گردم به تایید جام چو جـم آگـه از سر عالم تـمام دم از سیر این دیر دیرینـه زن صـلایی بـه شاهان پیشینـه زن هـمان منزل است این جهان خراب کـه دیده‌سـت ایوان افراسیاب کـجا رای پیران لشـکرکـشـش کـجا شیده آن ترک خنجرکشـش نـه تنـها شد ایوان و قصرش به باد کـه کـس دخمه نیزش ندارد به یاد هـمان مرحله‌سـت این بیابان دور کـه گم شد در او لشکر سلم و تور بده ساقی آن می که عکسش ز جام بـه کیخـسرو و جم فرسـتد پیام چه خوش گفت جمشید با تاج و گنج کـه یک جو نیرزد سرای سپـنـج بیا ساقی آن آتـش تابـناک کـه زردشـت می‌جویدش زیر خاک بـه من ده که در کیش رندان مست چـه آتش‌پرسـت و چه دنیاپرست بیا ساقی آن بکر مستور مـسـت کـه اندر خرابات دارد نشـسـت بـه مـن ده که بدنام خواهم شدن خراب می و جام خواهـم شدن بیا ساقی آن آب اندیشـه‌سوز کـه گر شیر نوشد شود بیشه‌سوز بده تا روم بر فـلـک شیر گیر بـه هـم بر زنـم دام این گرگ پیر بیا ساقی آن می که حور بهشـت عـبیر مـلایک در آن می سرشت بده تا بـخوری در آتـش کـنـم مـشام خرد تا ابد خوش کـنـم بده ساقی آن می کـه شاهی دهد بـه پاکی او دل گواهی دهد می‌ام ده مـگر گردم از عیب پاک بر آرم به عشرت سری زین مـغاک چو شد باغ روحانیان مسـکـنـم در اینـجا چرا تختـه‌بـند تـنـم شرابـم ده و روی دولـت بـبین خرابـم کـن و گنج حکمت بـبین من آنم که چون جام گیرم به دست بـبینـم در آن آینه هر چه هست بـه مـسـتی دم پادشاهی زنم دم خـسروی در گدایی زنـم بـه مسـتی توان در اسرار سفت کـه در بیخودی راز نتوان نهـفـت کـه حافظ چو مستانه سازد سرود ز چرخـش دهد زهره آواز رود مغـنی کـجایی بـه گلبانگ رود بـه یاد آور آن خـسروانی سرود کـه تا وجد را کارسازی کـنـم بـه رقـص آیم و خرقه‌بازی کنـم بـه اقـبال دارای دیهیم و تخـت بـهین میوه خـسروانی درخـت خدیو زمین پادشاه زمان مـه برج دولـت شـه کامران کـه تمکین اورنگ شاهی از اوست تـن آسایش مرغ و ماهی از اوست فروغ دل و دیده مـقـبـلان ولی نـعـمـت جان صاحـبدلان الا ای هـمای هـمایون نـظر خجسـتـه سروش مـبارک خبر فلـک را گهر در صدف چون تو نیست فریدون و جم را خلف چون تو نیست بـه جای سکـندر بـمان سالـها بـه دانادلی کشـف کـن حالـها سر فـتـنـه دارد دگر روزگار مـن و مسـتی و فتنه چشـم یار یکی تیغ داند زدن روز کار یکی را قـلـمزن کـند روزگار مـغـنی بزن آن نوآیین سرود بـگو با حریفان بـه آواز رود مرا با عدو عاقبت فرصـت اسـت کـه از آسمان مژده نصرت اسـت مـغـنی نوای طرب ساز کـن بـه قول وغزل قـصـه آغاز کـن کـه بار غمم بر زمین دوخـت پای بـه ضرب اصولـم برآور ز جای مـغـنی نوایی بـه گلبانـگ رود بـگوی و بزن خـسروانی سرود روان بزرگان ز خود شاد کـن ز پرویز و از باربد یاد کـن مـغـنی از آن پرده نقـشی بیار بـبین تا چه گفـت از درون پرده‌دار چـنان برکـش آواز خـنیاگری کـه ناهید چنـگی به رقـص آوری رهی زن که صوفی بـه حالـت رود بـه مسـتی وصلـش حوالت رود مـغـنی دف و چنـگ را ساز ده بـه آیین خوش نـغـمـه آواز ده فریب جـهان قصـه روشن اسـت بـبین تا چه زاید شب آبستن است مـغـنی مـلولـم دوتایی بزن بـه یکـتایی او کـه تایی بزن هـمی‌بینـم از دور گردون شگفت ندانـم کـه را خاک خواهد گرفـت دگر رند مـغ آتـشی میزند ندانـم چراغ کـه بر می‌کـند در این خونفشان عرصه رسـتـخیز تو خون صراحی و ساغر بریز بـه مسـتان نوید سرودی فرست بـه یاران رفـتـه درودی فرسـت

O Bearer, bring the wine that brings joy To increase generosity, & let perfection buoy Give me some, for I have lost my heart Both traits from me have kept apart Bring the wine whose reflection in the cup Signals to all the kings whose times are up Give me wine, and with the reed-flute I will sing When was Jamshid, and when Kavoos was king Bring me the elixir whose grace and alchemy Bestows treasures, from bonds of time sets free Give me so they'll open the doors once again Of long life and the bliss that will remain Bearer give the wine that the Holy Grail Will make claims of sight in the Void and thus fail Give me so that I, with the help of the Grail All secrets, like Jamshid, themselves avail Speak of the tale of the wheel of fate proclaim to the kings and heroes of late This broken world is in the same state As seen by Afrasiab, the mighty, the great Whence his mobilizing army generals Whence cunning heroes' war cries and calls Not only his palace has gone to the dust Even his tomb is destroyed and long lost This barren desert is in the same stage As the armies of Salm & Toor were lost in its rage Bring the wine whose reflection in the cup Signals to all the kings whose times are up Well said Jamshid, the old majestic king Worthless is this transient stage and ring Come Bearer, that fire, radiant, bright Zarathushtra, beneath the earth, seeks so right Give me wine, in the creed of the drunk Whether fire-worshipper or worldly monk Come Bearer, that wholesome drunk Who is forever in the tavern sunk Give me, ill repute bring to my name The cup and the wine I shall only blame Bring Bearer, the water that burns the mind If lion drinks, forest will burn and grind Courageous, I'll go hunting lions of fate Mess up this old wolf's trap and bait Bring Bearer, that high heavenly wine That angels with their scent would entwine Give me wine, I'll burn it like sweet incense Its wise aroma I will sense now and hence Bearer, give me the wine that makes kings Witnessing its virtues, my heart sings Give me wine to wash away all my flaws Joyous rise above this rut's deadly claws When the spiritual garden is my abode Why have me bound to a board on this road Give me wine and then see the Ruler's face Ruin me & see treasures of wisdom and grace And when I hold the cup in my hand In the mirror everything I understand In my drunken state, kingship proclaim A monarch, when I am drunken and lame Drunken, pearls of wisdom unveil In hiding secrets, the selfless fail Hafiz, drunken, songs will compose From its melody Venus' song flows O singer, with the sound of the stream Of that majestic song muse and dream Till I make my work joy and ecstasy I will dance and play with robe of piety Given a crown and throne by his fate The fruit of the kingly tree of this estate Ruler of the land, and Lord of the time The grand and fortunate King of the clime He is the greatness vested in the Throne comfort of bird and fish from Him alone For the blessed, he is light of the eyes Yet he is the gift of the soul of the wise Behold, O, auspicious bird The happy inspiration to be heard The world has no pearls in its shells like Thee Fereydoon and Jamshid had no heirs like Thee Instead of Alexander, be here many a year Know thy heart and discover joy is near But seditious fate many plans may devise Me and my drunkenness troubled by Beloved's eyes One, for his work, may pick up the sword Another's business only deals with the word O Player, play the song of the new creed To music of the stream tell to my rival breed Finally with my enemy I have a chance At victory, in the skies I can glance O Player, play something pleasing to the ear With a song and a Gahzal begin a story, dear My sorrows have tied me to the ground Raise me with my principles that are sound O singer, with the sound of the stream Play and sing that majestic song I dream Make the great souls happy with you Parviz and Barbad remember too O Player, paint a picture of the veil Listen, inside, they tell a tale Sing a minstrel's song, such That Venus' harp dances with her touch Play so the Sufi goes into a trance Drunken, in Union, leaves his stance O Player, tambourine and harp play With a lovely tune, sing and sway Deceptions of the world make a vivid tale The night is pregnant, what will it entail O Player, I'm sad, play one or two In his Oneness, as long as you can, play too I am astounded by the revolving fate I don't know who will next degenerate And if the Magi set one on fire Don't know whose light will then expire In this bloody resurrection field Let the cup and jug their blood yield To the drunk, of a good song, give a sign To friends bygone, a salutation divine